Oogarts Valerie Verhelle: “Bijziendheid bij kinderen en jongeren beperken? Las voldoende schermpauzes in.”
Meer en meer kinderen worden bijziend en hebben moeite om scherp te kijken in de verte. Hoe komt het dat myopie wereldwijd toeneemt? De BRILstudio KIDS vroeg het aan dr. Valerie Verhelle, (kinder)oogarts met ruim 20 jaar ervaring en een eigen praktijk in Zonhoven, die ze samen met twee collega-oogartsen runt.
Wat is myopie?
‘Myopie’, synoniem voor ‘bijziendheid’, is een oogafwijking. Wat dichtbij is, zie je scherp, maar voorwerpen of personen in de verte zie je waziger. Dr. Verhelle: “Myopie heeft te maken met de aslengte van het oog, die bij bijziendheid langer is dan gemiddeld. Hierdoor valt de focus vóór het netvlies, in plaats van erop. Dat zorgt voor een onscherp zicht in de verte.”
Bij de meeste mensen gaat bijziendheid gepaard met een langere oogbol. Om een idee te geven: de gemiddelde aslengte van een volwassen oog is 23 millimeter, een bijziend oog kan wel 30 millimeter lang zijn. “Bij een oog langer dan 26 millimeter of vanaf een brilsterkte van -6.00 is er sprake van hoge myopie.”
Risicofactoren myopie
Toch is een bovengemiddelde aslengte niet de enige boosdoener. “Genetische factoren spelen ook een belangrijke rol. Bijziende ouders krijgen meestal kinderen die ook bijziend zijn. Prematuur geboren kinderen hebben eveneens een grotere kans op oogproblemen. Daarnaast is veel en langdurig nabij-werk een risicofactor voor de toename van myopie.”
Generatie ‘computerschermpjes’
Onderzoekers koppelen de wereldwijde toename van myopie bij kinderen en jongeren aan veelvuldig schermgebruik en een gebrek aan buitenactiviteiten. Zo ziet dr. Verhelle het ook: “Te veel binnen zitten én te lang naar kleine schermpjes staren zijn nefast voor de ooggezondheid van kinderen. Wat dat betreft hebben de lockdowns niet veel goeds gedaan. De voorbije periode hebben we met z’n allen nog meer tijd achter onze schermen doorgebracht.”
Myopie herkennen en behandelen
Hoge myopie is geen lachertje. “Kinderen met hoge myopie hebben op latere leeftijd een aanzienlijke kans op oogafwijkingen, zoals macula- en oogdrukproblemen en een verhoogd risico op loslating van het netvlies. Dit kan leiden tot ernstige slechtziendheid. De risico’s op deze aandoeningen nemen toe wanneer de mate van bijziendheid hoger is.”
Hoe herken je myopie bij kinderen? “De signalen zijn meestal duidelijk. Knijpt je kind met de ogen wanneer hij of zij naar het schoolbord kijkt? Of gaat je kind vlak voor het televisiescherm staan? Dan is er mogelijk sprake van een bijziendheid en maak je best een afspraak bij een oogarts.”
Behandeling myopie
Voorkomen is beter dan genezen. Gelukkig zijn er heel wat mogelijkheden om de toename van myopie af te remmen. Dr. Verhelle reikt nuttige tips aan: “Beperk het aantal ‘kortbij-activiteiten’ tot een minimum en las voldoende schermpauzes in. Bovenal: stimuleer je kinderen om buiten te spelen! In de tuin ravotten, buitenlicht en een andere ‘focus’ zijn heilzaam voor de ogen van kinderen, en voor hun algehele gezondheid.”
Meer buiten spelen dus, op aanraden van de oogarts. Heeft je kind toch myopie ontwikkeld? “Dan is je kind gebaat met een min-bril. Recent werden ook speciale glazen met ‘defocus-segmenten’ ontworpen, die de toename van myopie zouden beperken. Voorlopig hebben we hier nog niet veel ervaring mee.”
Draagt je kind liever contactlenzen? “Contactlenzen zijn mogelijk vanaf 12 à 14 jaar. Verder kan de oogarts ook beslissen om een behandeling met sterk verdunde atropine-druppels op te starten, waarvan vlak voor het slapengaan in elk oog één druppel ingebracht moet worden. Boven de leeftijd van 20 jaar zijn verschillende behandelingen mogelijk, zoals een laserbehandeling van het hoornvlies of een implantatie van een lens, op voorwaarde dat de myopie stabiel is.”
Een mooie en hippe kinderbril op min-sterkte? Maak een afspraak bij De BRILstudio KIDS.
Bedankt voor het verrijkende interview, dr. Verhelle !
Oogartsenpraktijk Zonhoven: https://www.oogartsenzonhoven.be/
